Debata z udziałem dr hab. Anety Lewińskiej, prof. UG, na spotkaniu Pomorskiej Rady Oświatowej

O trudnej sytuacji w szkole, problemach z finansowaniem i zarobkach nauczycieli rozmawiali w piątek, 4 października 2019 roku na Politechnice Gdańskiej uczestnicy Pomorskiej Samorządowej Debaty Edukacyjnej. Uczestnicy spotkania określili kierunki rozwoju edukacji w naszym regionie.

Była to już czwarta debata z cyklu. Poprzednie odbyły się we wrześniu w Chojnicach, Słupsku i Tczewie. Zorganizowała je Pomorska Rada Oświatowa, której przewodniczącym jest marszałek Mieczysław Struk.

Receptą ma być współpraca
Do dyskusji zaproszeni byli nauczyciele akademiccy, dr hab. Aneta Lewińska, prof. UG z Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Gdańskiego, nauczyciele, rodzice, uczniowie, pracodawcy oraz samorządowcy. Zastanawiali się, jak poprawić sytuację w szkołach wobec niskich płac nauczycieli, dużej liczby uczniów (szczególnie w podwójnych rocznikach) oraz ciągłych zmian prawa i podstawy programowej. Wszyscy zgodnie podkreślali, że najważniejsza jest współpraca.

– Szkoła nie jest samotną wyspą – mówiła podczas debaty Małgorzata Solowska, dyrektor IX Liceum Ogólnokształcącego w Gdańsku. – Tworzą ją uczniowie, nauczyciele i rodzice. Trzeba dawać im możliwość wypowiedzenia się i decydowania o rzeczach dla nich ważnych – podkreślała Solowska.

Pomorska Rada Oświatowa. Fot. Aleksandra Chalińska

Do problemu niekorzystnych zmian w szkołach, ich kosztów i kondycji zawodowej pomorskich nauczycieli ustosunkował się także Samorząd Województwa Pomorskiego.

– Fundamentalnym prawem nauczycieli jest prawo do godnego wynagrodzenia – podkreślił Mieczysław Struk, marszałek województwa pomorskiego. – Tymczasem pod hasłem podwyżek, wprowadza się korekty w wynagrodzeniu zasadniczym. Pozostałe uposażenie, np. dodatek motywacyjny, pozostawia się w gestii samorządu, wskazując samorządom minimalną stawkę, jednocześnie nie dając zabezpieczenia finansowego. Nie zgadzamy się na niekorzystne zmiany, dlatego chcemy wypracować rozwiązania dobre dla wszystkich zainteresowanych stron – zaznaczył Struk.

W czym jest problem?
Debaty o edukacji skupiły się wokół pięciu tematów: statusu nauczyciela, specjalnych potrzeb edukacyjnych nauczycieli, kształcenia ogólnego i zawodowego oraz finansowania zadań oświatowych.

Uczestnicy spotkań zauważyli, że szkoły wyższe nie w pełni przygotowują do zawodu przyszłych nauczycieli i brakuje im autonomii w prowadzeniu procesu dydaktycznego. Wiele zarzutów dotyczyło systemu awansu nauczyciela, który nie motywuje i nie zachęca do rozwoju. Ponadto zwrócono uwagę na pogłębiający się upadek zawodowo-społecznej pozycji wychowawców.

Problemem są także przestarzałe szkoły, które nie odpowiadają na wzywania współczesnego świata i rynku pracy. Programy nauczania i dostępny sprzęt są przestarzałe. W debatach uczniowie narzekali na brak możliwości decydowania, chociażby na poziomie samorządu szkolnego, a także wskazywali, że najzdolniejsi nie zawsze mogą liczyć na fachową pomoc i właściwe ukierunkowanie w procesie edukacji. Trudności w dużej mierze wynikają z małej stabilności przepisów prawa i ciągłych zmian. A decydenci tworzący prawo oświatowe nie uwzględniają opinii i uwag ekspertów i szkolnych praktyków. – Celem tych spotkań było określenie kierunków dla pomorskiej edukacji – tłumaczył Adam Krawiec, dyrektor Departamentu Edukacji i Sportu UMWP. – Wymiana poglądów pozwoli nam wpracować pomysły na przyszłość, które będziemy wprowadzać niezależnie od tego, co właśnie powstanie na szczeblu centralnym – wyjaśnił Krawiec.

Efektem spotkań w cyklu Pomorskiej Samorządowej Debaty Edukacyjnej ma być wypracowanie rekomendacji. Zostaną one przedstawione na gali VIII Forum Pomorskiej Edukacji, która odbędzie się 11 października 2019 roku w Gdyni. Postulaty zostaną przesłane m.in. do władz centralnych odpowiadających za politykę oświatową państwa.