"Przybyszewska: niedokończone rewolucje" - spotkanie wokół fenomenu życia i tekstów Stanisławy Przybyszewskiej
Zapraszamy na spotkanie wokół fenomenu życia i tekstów Stanisławy Przybyszewskiej. O legendarnej pisarce XX-lecia międzywojennego oraz współczesnym dialogu z jej dziełami z Anną Kaszubą-Dębską, Marcinem Czerwińskim, Ewą Graczyk i Mateuszem Górniakiem porozmawia Barbara Piórkowska.
𝟭𝟲.𝟬𝟯 | 𝟭𝟳.𝟬𝟬 | 𝗗ł𝘂𝗴𝗮 𝟯𝟱 | 𝘄𝘀𝘁𝗲̨𝗽 𝘄𝗼𝗹𝗻𝘆
Co w pękniętej i trudnej biografii Przybyszewskiej oraz splecionych z nią modernistycznych tekstach (nasyconych władzą, erotyką, wiwisekcją stanów skrajnych czy relacjami z maszynami) sprawia, że rezonują one z językami współczesności?
Jaka jest w tym rola performatywnego i straceńczego projektu życia Przybyszewskiej? Czy pisarka, do śmierci niepogodzona z Gdańskiem, który był dla niej jednocześnie miejscem kreacji rewolucyjnych i fikcyjnych światów, radykalnego odwrócenia się od tu i teraz w stronę tam i wtedy, może być przez to miasto i jego symboliczną pamięć na nowo odpomniana oraz stać się jego uobecnionym mitem?
Zapytamy zatem o ikoniczność Stanisławy Przybyszewskiej dla współczesności. Bezkompromisowa artystka zdaje się stawać możliwym symbolem naszych czasów: radząca sobie (lub nie) z traumą, kobieta w spektrum i „bez płci”, uzależniona i nieprzystosowana do drobnomieszczańskich wymogów, specyficznie uduchowiona – z uporem nie da się wepchnąć w żadną „normę” ani formę upamiętnienia.
𝗦𝗧𝗔𝗡𝗜𝗦Ł𝗔𝗪𝗔 𝗣𝗥𝗭𝗬𝗕𝗬𝗦𝗭𝗘𝗪𝗦𝗞𝗔 – polska dramatopisarka i powieściopisarka, córka Stanisława Przybyszewskiego i Anieli Pająkówny. Od 1923 r. aż do śmierci mieszkała w Gdańsku. Autorka dramatów („Sprawy Dantona”) i próz (zebranych m.in. w tomach „Cyrograf na własnej skórze”, „Twórczość Gerarda Gasztowta”, „Wybraniec losu” oraz opublikowanej w lutym 2024 r. w wydawnictwie słowo/obraz terytoria - „Paspihae”).
Partnerem wydarzenia jest gdańskie wydawnictwo 𝘀ł𝗼𝘄𝗼/𝗼𝗯𝗿𝗮𝘇 𝘁𝗲𝗿𝘆𝘁𝗼𝗿𝗶𝗮
------------------------------
W rozmowie wezmą udział:
𝗱𝗿 𝗔𝗻𝗻𝗮 𝗞𝗮𝘀𝘇𝘂𝗯𝗮-𝗗𝗲̨𝗯𝘀𝗸𝗮 – malarka i pisarka, autorka filmów animowanych, ilustratorka i graficzka. Autorka instalacji artystycznych w przestrzeniach miejskich, takich jak Projekt Szpilki oraz Emeryty. Swoje prace wystawiała w Polsce i za granicą, m.in. w Chicago, Norymberdze i Tajpej. Autorka biografii: „Kobiety i Schulz”, „Bruno. Epoka genialna” nominowanej do Nagrody Angelus oraz wnikliwej biografii „Przybyszewska / Pająkówna. Głuchy krzyk” nagrodzonej nagrodą literacką KMLU Krakowa Miasta Literatury UNESCO.
𝗽𝗿𝗼𝗳. 𝗱𝗿 𝗵𝗮𝗯. 𝗘𝘄𝗮 𝗚𝗿𝗮𝗰𝘇𝘆𝗸 – Literaturoznawczyni feministyczna i działaczka społeczna, profesora na Uniwersytecie Gdańskim. Autorka czterech książek autorskich, między innymi „Ćma. O Stanisławie Przybyszewskiej” (1994) oraz „Przed wybuchem wstrząsnąć” (O Witoldzie Gombrowiczu, 2004), obecnie pracuje nad kolejną, o aktywistkach organizujących opór społeczny i narodowy na ziemiach polskich po Powstaniu Styczniowym.
Działaczka trójmiejskich grup kobiecych, współzałożycielka koła naukowego gender, które działało na UG od początku lat dwutysięcznych: wyszło z niego wiele aktywistek i aktywistów ruchów feministycznych, queerowych i antydyskryminacyjnych. Koło Genderowe UG zainicjowało i organizowało trójmiejskie MANIF-y. Członkinii Tolerado, Stowarzyszenia na rzecz osób LGBT.
Działaczka trójmiejskich grup kobiecych, współzałożycielka koła naukowego gender, które działało na UG od początku lat dwutysięcznych: wyszło z niego wiele aktywistek i aktywistów ruchów feministycznych, queerowych i antydyskryminacyjnych. Koło Genderowe UG zainicjowało i organizowało trójmiejskie MANIF-y. Członkinii Tolerado, Stowarzyszenia na rzecz osób LGBT.
𝗱𝗿 𝗵𝗮𝗯. 𝗠𝗮𝗿𝗰𝗶𝗻 𝗖𝘇𝗲𝗿𝘄𝗶𝗻́𝘀𝗸𝗶 – nauczyciel akademicki (UWr), literaturoznawca, redaktor, poeta, reżyser, performer. Autor książek o literaturze: Smutek labiryntu (Universitas, 2013), Maszyna
przecząca (Universitas, 2014) i nowo wydanej Uskok. O Stanisławie Przybyszewskiej i innych (słowo/ obraz terytoria, 2023), jak też książki poetyckiej Miniaturzyści esperanto (papierwdole, 2020, nagroda Iłłakowiczówny).
Założyciel i przez 20 lat szef wydawnictwa oraz czasopisma „Rita Baum”. Od roku 2009 reżyseruje spektakle pod hasłem „ciemnia” i prowadzi stronę plazaciemnia.pl (Fundacja Plaża i Ciemnia). Jego projekt teatralny pt. „Stascha, czyli płomień w oddechu” poświęcony został Stanisławie Przybyszewskiej.
przecząca (Universitas, 2014) i nowo wydanej Uskok. O Stanisławie Przybyszewskiej i innych (słowo/ obraz terytoria, 2023), jak też książki poetyckiej Miniaturzyści esperanto (papierwdole, 2020, nagroda Iłłakowiczówny).
Założyciel i przez 20 lat szef wydawnictwa oraz czasopisma „Rita Baum”. Od roku 2009 reżyseruje spektakle pod hasłem „ciemnia” i prowadzi stronę plazaciemnia.pl (Fundacja Plaża i Ciemnia). Jego projekt teatralny pt. „Stascha, czyli płomień w oddechu” poświęcony został Stanisławie Przybyszewskiej.
𝗠𝗮𝘁𝗲𝘂𝘀𝘇 𝗚𝗼́𝗿𝗻𝗶𝗮𝗸 – dramaturg, prozaik, redaktor „Stonera Polskiego” i krytyk filmowy. Autor „Dwóch powieści ruchu” i „Trash Story”, które znalazło się w finale NIKE oraz było nominowane do nagrody Gdyni i Conrada. Publikował m.in. w KINIE, Final Girls, Dwutygodniku, Małym Formacie, Miesięczniku ZNAK i Dialogu Puzyny. W teatrze, wraz z Grzegorzem Jaremką, zrealizował Przemianę (Nowy Teatr w Warszawie, 2023) i Wertera (Teatr Polski w Bydgoszczy, 2023). W sezonie 2023/24 odbywa rezydencję dramaturgiczną w warszawskim Nowym Teatrze, dla którego adaptuje na blogu polski kontent z YouTube.
Mateusz Górniak odpowiada również za dramaturgię tekstu „Pasiphae” – wydanej po raz pierwszy przez wydawnictwo słowo/obraz terytoria, nieukończonej powieści Stanisławy Przybyszewskiej, który już 23 marca zostanie przedstawiony przy Długiej 35.
Mateusz Górniak odpowiada również za dramaturgię tekstu „Pasiphae” – wydanej po raz pierwszy przez wydawnictwo słowo/obraz terytoria, nieukończonej powieści Stanisławy Przybyszewskiej, który już 23 marca zostanie przedstawiony przy Długiej 35.
𝗕𝗮𝗿𝗯𝗮𝗿𝗮 𝗣𝗶𝗼́𝗿𝗸𝗼𝘄𝘀𝗸𝗮 – pisarka, poetka, kierowniczka literacka Teatru Gdynia Główna, felietonistka portalu miastoliteratury.com. Autorka powieści „Szklanka na pająki” (2010/2018), esejów o przestrzeni miasta „Utkanki” (2014), powieści „Kraboszki” (2020) i „Gaja. Historia prawdziwa” (2023) oraz czterech tomów poetyckich, w tym ostatniego pt. „Syberia” (2016). Współtwórczyni show poetyckich i literacko-obrzędowych (ostatnio „Dziady. Rytuał literacki” 2023). W 2022 roku według „Kraboszek” powstał spektakl „Rodzanice” (Teatr Gdynia Główna, Akademia Głosów Tradycji, reż. Ewa Ignaczak).
---
Już teraz chcielibyśmy Państwa zaprosić na kolejne wydarzenie na Długiej 35 związane z postacią Stanisławy Przybyszewskiej:
𝟮𝟯.𝟬𝟯.𝟮𝟬𝟮𝟰 | 𝟮𝟬:𝟬𝟬 | 𝗗ł𝘂𝗴𝗮 𝟯𝟱 | 𝗦𝗽𝗼𝘁𝗸𝗮𝗻𝗶𝗮 𝗽𝗲𝗿𝗳𝗼𝗿𝗺𝗮𝘁𝘆𝘄𝗻𝗲: 𝗦𝘁𝗮𝗻𝗶𝘀ł𝗮𝘄𝗮 𝗣𝗿𝘇𝘆𝗯𝘆𝘀𝘇𝗲𝘄𝘀𝗸𝗮: 𝗣𝗮𝘀𝗶𝗽𝗵𝗮𝗲
reżyseria Grzegorz Jaremko
dramaturgia: Mateusz Górnia
dramaturgia: Mateusz Górnia