Atlelier littéraire - VI edycja wyjątkowych warsztatów językowych

Fot. B. Jętczak

Atlelier littéraire. Gdańsk to coroczne organizowane w Gdańsku warsztaty prowadzone przez wybranego współczesnego francuskiego pisarza dla reprezentantek i reprezentantów filologii romańskich 15 polskich ośrodków uniwersyteckich. Dotychczas gośćmi tego wydarzenia byli tacy autorzy jak Olivier Rolin, Patrick Deville, Maylis de Kerangal (on-line), Hervé le Tellier czy Philippe Claudel, a w tym roku - Brigitte Giraud. W roku 2023 projekt - dzięki poparciu Unii Europejskiej - jako FLEvolution rozszerzył swoją działalność na studentów i studentki z Austrii i z Francji. 

W tegorocznej edycji imprezy, odbywającej się między 21 a 23 maja br., wzięło udział ok. 100 uczestniczek i uczestników. 

- Pierwsze spotkanie w ramach Atelier Littéraire odbyło się w 2018 roku, kiedy to przyjechał do nas Olivier Hollande - wspomina dr Katarzyna Kotowska, kreatorka i organizatorka wydarzenia. - To było spotkanie tylko ze studentami Uniwersytetu Gdańskiego, dla około 20 osób. Dzisiaj w Atlelier littéraire uczestniczą przedstawiciele 18 uniwersytetów z Polski, Francji i Austrii - łącznie około 100 osób. Wydarzenie wpisało się też w kalendarz miejski Gdańska. Sam projekt jest z założenia tworzony przez studentów, bo jego głównym punktem jest stworzenie ćwiczeń do nauki języka francuskiego opartych o fragmenty prozy zaproszonego autora. 

Przygotowane przez studentów ćwiczenia są dostępne na stronie projektu FLEvolution www.FLEvolution.eu (jako otwarte narzędzie do nauki języka), a skorzystać z nich może każda osoba ucząca się języka francuskiego (wskazany jest jednak poziom zaawansowania pozwalający na zrozumienie tekstu: minimum A2 lub B1).

Skąd się wziął pomysł? O tym także opowiedziała dr Katarzyna Kotowska:

- Pomysł na Atelier Littéraire wpadł mi do głowy, kiedy byłam w Paryżu na stypendium przyznanym przez ambasadę Francji. Tam spotkałam między innymi Dominique’a Viarta, czołowego specjalistę we współczesnej literaturze francuskiej. Pomyślałam, że tematyka tej literatury współczesnej i sposób, w jaki jest ona pisana, są dużo prostsze niż na przykład literatura XIX wieku. Przede wszystkim zaś jest mało znana u nas, a mogłaby być czytana przez studentów. 

Sposobem na zwiększenie zainteresowanie książką miały być spotkania z pisarzem czy z pisarką:

- Dla nas pisarz, pisarka to w dużej mierze są takie osoby, które gdzieś tam istnieją poza światem ludzkim (nie wspominając o twórcach z zeszłych wieków), a spotkanie daje sposobność rozmowy, konwersacji, dyskusji. Wydawało mi się to bardzo ciekawe i właściwie moja intuicja się sprawdziła, bo projekt cieszy się naprawdę ogromnym zainteresowaniem.

Dr K. Kotowska podkreśliła, że organizacja wiosennego FLEvolution wiąże się z ogromem pracy, która de facto rozpoczyna się kilka miesięcy wcześniej. W przygotowanie wydarzenia są również zaangażowani koordynatorzy i koordynatorki na uniwersytetach partnerskich. Studenci pracują nad tekstami już od listopada. Organizatorka wyraziła też podziękowanie dla wolontariuszy z filologii romańskiej UG, którzy przez trzy dni trwania festiwalu poświęcają swój prywatny czas, by na przykład odebrać gości z lotniska czy kolegów z dworca, a następnie oprowadzić ich po Gdańsku - czym robią Uniwersytetowi wspaniałą reklamę.

- Pisarze są zachwyceni. Są zachwyceni wielką energią tych młodych ludzi, są bardzo zachwyceni poziomem języka, wnikliwością, jeżeli chodzi o pytania dotyczące literatury - podkreśla dr K. Kotowska. - Wokół tego projektu utworzyła się pewna wspólnota międzynarodowa - i to jest jednym z jego największych atutów. Chciałabym, żeby idea tej wspólnoty wokół literatury języka francuskiego przetrwała.

Fot. B. Jętczak

Gościnią honorową tegorocznej edycji Atelier littéraire była Brigitte Giraud, pisarka z doświadczenie w branży wydawniczej, autorkatakich powieści jak Nico czy Une année étrangère, które wnikliwie badają tematy tożsamości, utraty i relacji międzyludzkich. Jej twórczość cechuje poetyckie i wrażliwe podejście do poruszanych tematów, a prace zostały docenione prestiżowymi nagrodami, w tym Prix Goncourt w 2022 r. za powieść Vivre vite (polski przekład: Żyć szybko, WAB, 2024).

Projekt ma na celu nie tylko integrację środowisk studenckich z polskich i europejskich uczelni, ale także promowanie współpracy Pomorza z europejskimi ośrodkami kulturalnymi. Temu mają służyć otwarte spotkania pisarza/pisarki z gdańskimi czytelnikami i czytelniczkami. W tym roku takie spotkania z publicznością miały miejsce 22 maja w Instytucie Kultury Miejskiej (spotkanie i film tłumaczone na język polski, współorganizowane przez IKM) oraz 23 maja w Bibliotece Głównej UG (spotkanie w języku francuskim, prowadzone przez Doris Eibel z Uniwersytetu w Innsbrucku).

Tegorocznemu Atlelier littéraire towarzyszyła wystawa pokonkursowa międzynarodowego konkursu fotograficznego Odkrywanie swojej dzielnicy w budynku Neofilologii Uniwersytetu Gdańskiego.

Atelier littéraire. Gdańsk jest częścią europejskiego projektu FLEvolution - XXI st Century Skills in French Languages Learning and Teaching on higheers levels through Contemporary French Literature, którego liderem jest Uniwersytet Gdański (Projekt 2023-1-PL01-KA220-HED-000155273). Projekt jest realizowany w konsorcjum z Uniwersytetem w Innsbrucku oraz Maison des écrivains et de la littérature (Paris).

Partnerzy wydarzenia:

• Uniwersytety: Katolicki Uniwersytet Jana Pawła II w Lublinie, Uniwersytet Opolski, Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, Uniwersytet Śląski, Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Wrocławski, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytet Szczeciński, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytet w Łodzi, Uniwersytet Wiedeński, Uniwersytet w Klagenfurt  (Austria), Uniwersytet Paryski-Nanterre
• Instytut Francuski w Polsce
• Alliance Française w Gdańsku
• Lepetitjournal.com
• Instytut Kultury Miejskiej
• Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Francuskiej w Gdyni
• ACK Alterantor

Karolina Żuk-Wieczorkiewicz/CKiP