Konwersatorium religioznawcze
Organizatorzy OTWARTEGO Konwersatorium Religioznawczego Uniwersytetu Gdańskiego
mają zaszczyt zaprosić do udziału w drugim zwyczajnym posiedzeniu,
które odbędzie się w czwartek 9 listopada 2017, od godz. 18.00 w auli 1.48 w budynku Wydziałów Filologicznego i Historycznego (sala na parterze przy holu wejściowym).
Referat wprowadzający pt. Sąd Ostateczny bez piekła? O wizji malarskiej Andrieja Rublowa
wygłosi dr hab. Elżbieta Mikiciuk, prof. nadzw. z Wydziału Filologicznego UG.
Przewidywany czas trwania spotkania (referat oraz dyskusja) – półtorej godziny.
Posiedzenia rozpoczynamy i kończymy punktualnie.
Prolegomena:
Historycy sztuki zwykli przeciwstawiać „radosny” Sąd Ostateczny z soboru Uspienskiego we Włodzimierzu nad Klaźmą (1804), autorstwa Andrieja Rublowa i Daniiły Czornego, wizji bizantyjskiej, mającej budzić strach przed karą wieczną i akcentować przede wszystkim straszne męki grzeszników. Wychodząc zatem od omówienia motywu piekła w przedstawieniach bizantyjskich oraz próby jego interpretacji w świetle współczesnej myśli prawosławnej (Florenski, Bułgakow, Evdokimov), która próbuje odejść od dosłownego „czytania” sadystycznych scen w malarstwie ikonowym, przejdę następnie do kwestii „braku piekła” na freskach włodzimierskich.
Badacze (m.in. Ałpatow, Woronin, Łazariew, Miedwiedkowa) twierdzą, że „piekielna” część Sądu Ostatecznego nie zachowała się, ale gdyby nawet istniała, znacznie różniłaby się od bizantyjskiego „widzenia” rzeczywistości infernalnej. Ta „optymistyczna” interpretacja pozwala historykom sztuki nazywać Sąd Ostateczny Rublowa „Sądem bez piekła” czy też „Sądem przebaczenia”, „Świętem odkupionej ludzkości”. Czy jednak ruski ikonnik mógł stworzyć Sąd Ostateczny bez piekła (albo z „innym piekłem”, ujętym jako stan „tymczasowy” i przezwyciężony), dając tym samym wyraz eschatologicznej nadziei zbawienia dla wszystkich, nadziei na apokatastazę? Co znajduje się w tej części malarskiej kompozycji, w której, zgodnie z tradycją, winno znajdować się piekło? Wykład przyniesie, jak sądzę, dość zaskakującą odpowiedź na to pytanie. Na koniec prezentacji spróbuję odczytać obie wizje Sądu Ostatecznego (i tę bizantyjską, i tę ruską) w perspektywie towarzyszącego im zwykle przedstawienia Anastasis (Zstąpienia Chrystusa do piekieł – Zmartwychwstania).
Prosimy o zapoznanie się z artykułami przekazanymi przez Panią Prelegent a załączonymi w pdf celem ogólnego zorientowania się w jej tematyce badawczej.
Do udziału w spotkaniach konwersatoryjnych zaproszeni są reprezentanci naukowi wszystkich dyscyplin z Uczelni Trójmiasta: historycy, etnolodzy, archeolodzy, filolodzy, filozofowie, socjologowie, psychologowie, pedagodzy, prawnicy, politolodzy, biolodzy, biochemicy i biotechnolodzy, ekonomiści, geografowie, informatycy, matematycy, fizycy i astrofizycy, inżynierowie, architekci, muzycy, projektanci, artyści, dyrygenci, kompozytorzy, aktorzy...
Zapytania i uwagi proszę kierować do organizatorów Konwersatorium: dane w ulotce informacyjnej dołączonej do tego maila (i na oficjalnej stronie – zob. poniżej).
Oficjalny adres mailowy: konwersatorium.rel@ug.edu.pl
Oficjalna strona: http://www.konwersatorium.religioznawcze.ug.edu.pl
Serdecznie pozdrawiamy i gorąco zapraszamy do udziału
Bogusław Górka, religioznawca z Wydziału Historycznego UG,
Hieronim Chojnacki, literaturoznawca z Wydziału Filologicznego UG,
Romuald Piekarski, filozof z Wydziału Nauk Społecznych UG.