Katedra nauk humanistycznych imienia Profesor Marii Janion

Decyzję o utworzeniu katedr imiennych w Uniwersytecie Gdańskim zaaprobował Senat UG i Konwent Godności Honorowych. Patronami będą wybitni doktorzy honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego, osobistości nauki, kultury i życia społecznego, którzy odcisnęli trwały ślad w historii Uczelni. Zatwierdzono też patronów trzech katedr. Są to wybitne postaci świata nauki związane z Uniwersytetem Gdańskim: prof. Maria Janion, Eugeniusz Kwiatkowski i prof. Wacław Szybalski.

- Na znamienitych światowych uniwersytetach nominuje się wybitnych dydaktyków, zasłużonych profesorów uczelni na tzw. imienne katedry, np. Katedra Lucasa w Cambridge na której zasiadali Newton, Stokes, Dirac czy Hawking. Chcemy na UG zainicjować ten piękny akademicki zwyczaj, uruchamiając trzy takie subsydia, powierzając je najwybitniejszym z wybitnych akademików w charakterze wyróżnienia – mówi prof. Piotr Stepnowski, Rektor UG.

Konwent Godności Honorowych oraz Senat UG przyjęli propozycje patronów katedr imiennych. Zaproponowani patroni to wybitni doktorzy honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego, osobistości nauki, kultury i życia społecznego, którzy odcisnęli trwały ślad w historii naszej uczelni.

Katedra w dziedzinie nauk humanistycznych będzie nosić imię Marii Janion (1926-2020) -  doktor honoris causa UG w 1994 roku, twórczyni gdańskiej szkoły badań literackich, autorki wybitnych, ponadczasowych dzieł o romantyzmie, które po dziś dzień kształtują polską wyobraźnię zbiorową.

Imieniem Eugeniusza Kwiatkowskiego zostanie nazwana katedra w dziedzinie nauk społecznych. Eugeniusz Kwiatkowski (1888-1974) - doktor honoris causa UG w 1974 roku. Inicjator i współtwórca nowoczesnej polityki i gospodarki morskiej w Polsce w okresie międzywojennym. Wicepremier, minister skarbu, wybitny ekonomista. Po wojnie jeden z pierwszych profesorów Wyższej Szkoły Handlu Morskiego w Gdyni.

Katedra w dziedzinie nauk przyrodniczych i ścisłych otrzyma imię wyjątkowego naukowca Wacława Szybalskiego (1921-2020) - doktora honoris causa UG w 1989 roku, twórcy biologii syntetycznej, pioniera światowej biotechnologii, terapii genowej i genetyki, wybitnego naukowca o światowej sławie.

Podstawą prawną regulującą zasady powoływania katedr imiennych jest Statut Uniwersytetu Gdańskiego. Z zapisów w § 51 oraz § 54 wynika, że w celu prestiżowego wyróżnienia lub uhonorowania wybitnego uczonego może zostać utworzona katedra, której nazwa będzie obejmować nazwisko tego uczonego, kierującego jej pracami lub nazwisko innego wybitnego uczonego – postaci historycznej (katedra imienna). Utworzenie Katedry imiennej może nastąpić po uzyskaniu opinii Konwentu Godności Honorowych, a jej działalność może być finansowana ze źródeł pochodzących spoza Uniwersytetu. Katedra imienna może być także utworzona na wydziale, którego struktura składa się wyłącznie z instytutów. Tworzy ją, określa jej organizację oraz zadania, jak również przekształca i likwiduje, Rektor.

Katedrę imienną może objąć wybitny uczony wywodzący się z Uniwersytetu Gdańskiego lub spoza uczelni tylko raz na okres jednego roku akademickiego. Kandydatów do objęcia Katedry imiennej zgłaszają rady wydziałów, w których reprezentowana jest dana dziedzina nauki. Zgłoszenia są oceniane przez trzyosobową komisję dziedzinową powołaną przez Rektora, w skład której wchodzą wybitni naukowcy reprezentujący daną dziedzinę nauki.

Osoba obejmująca Katedrę imienną w danym roku akademickim otrzyma subsydium profesorskie w wysokości 5 000 zł brutto miesięcznie oraz dotację na dofinansowanie kosztów badań i/lub uczestnictwa w konferencjach naukowych w wysokości 20 000 zł. W przypadku osób będących pracownikami UG, objęcie katedry imiennej upoważnia je do 50% zniżki w pensum dydaktycznym w danym roku akademickim. W przypadku osób spoza uczelni objęcie Katedry imiennej wiąże się z przyjęciem obowiązku dydaktycznego w wymiarze do 60 godzin.