Konferencja "Religijność Czesława Miłosza"

Międzynarodowa Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa zatytułowana "Religijność Czesława Miłosza" odbyła się w dniach 23-24 października 2014 r. na Wydziale Filologicznym UG. W części powitalnej prof. UG, dr hab. Zbigniew Kaźmierczyk wyraził przekonanie, że gdańska uczelnia ponownie będzie dogodnym miejscem dla naukowej debaty o dziele Noblisty:

 - Prowadzona na Uniwersytecie Gdańskim "miłoszologiczna" debata to efekt napięcia pomiędzy żywą tradycją myśli humanistycznej Marii Janion oraz otwartą na naukę, ale jednak w pełni religijną wyobraźnią Czesława Miłosza. Kolizja pomiędzy religijną a naukową (biologiczną, fizyczną, astrofizyczną) wizją świata, która przebiega przez umysł i serce człowieka nowożytnego, stała się wielkim tematem polskiego poety - mówił prof. Kaźmierczyk. 

Zainteresowanie twórczością poety w środowisku gdańskich polonistów wyraża się w organizacji kolejnych konferencji "miłoszologicznych" oraz publikacji sześciu książek, które powstały w ostatnich latach w Instytucie Filologii Polskiej UG. Są to: Zbigniewa Kaźmierczyka, Dzieło demiurga, Stefana Chwina, Miłosz. Interpretacje i świadectwa oraz Gdańsk i okolice, Joanny Matyskieły, Czesław Miłosz-Jarosław Iwaszkiewicz. Dzieje osobistych i literackich relacji, książka pokonferencyjna Czesława Miłosza "północna strona"  pod red. Małgorzaty Czermińskiej i Katarzyny Szalewskiej oraz zbiór pokonferencyjny Miłosz na Żuławach pod red. Małgorzaty Czermińskiej.

W wygłoszonych referatach poruszono wiele interesujących kwestii dotyczących niejednoznacznej "kondycji religijnej" Miłosza – rozdartego między wiarą a niewiarą. Konferencję zainaugurował referat prof. dr hab Stefana Chwina o darwinizmie Miłosza i Szymborskiej. Mówiono także o stosunku poety do różnych aspektów i figur chrześcijaństwa, o jego epifaniach, ciemnych teofaniach, o poglądach manichejskich i gnostyckich. Prof. UG , dr hab. Zbigniew Kaźmierczyk mówił o heretyckich inspiracjach myśli religijnej Noblisty, m. in. o jej  otwartości na idee wschodniego chrześcijaństwa. Były także wystąpienia  o wpływie na twórczość Miłosza  m.in. Mickiewicza, francuskiego poety i dalekiego krewnego - Oskara Miłosza, Stanisława Brzozowskiego, wileńskiego profesora Mariana Zdziechowskiego, filozofa i trapisty Thomasa Mertona.  O związkach Miłoszów niezwykle interesujący referat pod nazwą Medytacje kabalisty wygłosiła dr hab. Joanna Dembińska-Pawelec z Uniwersytetu Śląskiego. Jedną z jasno świecących gwiazd wśród mówców był dr Andrzej Franaszek autor imponującej Biografii Czesława Miłosza, który przedstawił tekst zatytułowany Anioły Czesława Miłosza i Tadeusza Różewicza.

Organizatorem dwudniowej gęstej od znaczeń i kontekstów konferencji była Katedra Historii Literatury w Instytucie Filologii Polskiej. Komitet organizacyjny: prof. UG dr hab. Zbigniew Kaźmierczyk, prof. UG dr hab. Elżbieta Mikiciuk, mgr Anna Radzewicz-Bork, mgr Maria Szoska.

Tekst i zdjęcia Anna Malcer-Zakrzacka

• Program.
• Galeria zdjęć z konferencji.